W cieniu koronkowej parasolki: o modzie i obyczajach w XIX wieku

XIX wiek to jedno z najbardziej burzliwych stuleci w dziejach Europy: czas licznych wojen i przewrotów, rewolucji przemysłowej i gwałtownych przemian w społeczeństwie, które sprawiły, że świat zaczął pędzić z niespotykaną dotąd szybkością. Wszystkie te wydarzenia, zarówno polityczne (jak rewolucja francuska czy epoka napoleońska), jak i kulturalne (twórczość romantyków), miały swoje odbicie w ubiorach noszonych w danym okresie, a ich mnogość sprawiła, że moda w XIX-tym wieku zmieniała się co dekadę w sposób niemalże diametralny. Chociaż sama historia XIX-tego wieku cieszy się w Polsce bardzo dużym zainteresowaniem, nie było do tej pory na naszym rynku wydawniczym książki, która stanowiłaby samodzielne opracowanie mody i obyczajów tamtego stulecia. Lukę tę postanowiły zapełnić Joanna Dobkowska i Joanna Wasilewska, których dzieło "W cieniu koronkowej parasolki: o modzie i obyczajach w XIX wieku", pojawiło się w ubiegłym roku, nakładem wydawnictwa Arkady.

---

Tym, co zwraca uwagę już na pierwszy rzut oka, jest wyraźna troska wydawcy o jak najwyższy poziom estetyki. Książka wydana została w formacie A4, w twardej oprawie i na wysokiej jakości papierze. Tak jak na tematykę modową przystało, jest ona również wspaniale ilustrowana: na niemal każdej stronie podziwiać możemy przykłady portretów, rycin czy oryginalnych ubiorów z omawianego okresu – ci, którzy szukają wyłącznie wrażeń estetycznych, z pewnością będą usatysfakcjonowani.

Książka podzielona została na 19 rozdziałów omawiających modę kobiecą i męską, od czasów rewolucji francuskiej aż do wybuchu I wojny światowej. Każdy rozdział autorki rozpoczęły od barwnego omówienia wydarzeń politycznych, społecznych i kulturalnych, by dopiero następnie przejść do zagadnienia samej mody. Dzięki temu zmiany, którym podlegały ówczesne ubiory, stają się bardziej zrozumiałe, a ich związek z przemianami politycznymi czy obyczajowymi – dużo bardziej czytelny. Bardzo dużą zaletą są pojawiające się w każdym rozdziale cytaty z czasopism, pamiętników i powieści, które stanowią bezpośredni „komentarz” do opisywanej mody spisany przez ludzi, którzy oglądali ją na własne oczy.

Książka napisana jest lekko, ale bardzo rzetelnie, o czym świadczy zamieszczona z tyłu obszerna bibliografia. To, co jednak najważniejsze, to fakt, że nie ma tu idealizacji XIX wieku czy zachwytu nad pięknem ówczesnych sukien. Autorki zwracają uwagę przede wszystkim na ludzi, którzy je nosili, traktując modę jako społeczny komunikat, nie zawsze wysyłający optymistyczne treści.

"W cieniu koronkowej parasolki (...)" z pewnością spodoba się zarówno tym, którzy nie interesowali się wcześniej modą XIX-tego wieku, jak i tym, którzy są w tym temacie bardziej zaawansowani. Z pewnością jest to książka warta uwagi dla wszystkich, którzy chcieliby lepiej poznać mechanizmy, wpływające na modę, a które wcale nie zmieniły się aż tak bardzo od XIX wieku.

#moda #wiekXIX #JoannaDobkowska #JoannaWasilewska